Het aantal jongeren dat in 2020 in instellingen voor JeugdzorgPlus (gesloten jeugdzorg) is geplaatst, is met 18% gedaald ten opzichte van het jaar ervoor. Dat blijkt uit de jaarlijkse plaatsingsgegevens JeugdzorgPlus. Het aantal jongeren in de JeugdzorgPlus daalt al langer. “Dat is een goede ontwikkeling die mede het gevolg lijkt te zijn van het beleid van gemeenten en jeugdzorginstellingen, en de inzet op alternatieve en beter passende vormen van zorg,” zegt Bas Timman, bestuurslid van Jeugdzorg Nederland. Timman is voorzichtig met het trekken van grote conclusies. “De (forse) afname in 2020 kan deels het effect zijn van de coronacrisis waardoor jongeren minder goed in beeld waren. Bovendien kan de crisis ook leiden tot meer zorg straks. We zien nu al dat de druk op de jeugd-ggz groot is.”

Meer inzet op alternatieven

Het aantal jongeren in de JeugdzorgPlus daalt al sinds 2018. De daling past bij het streven van Jeugdzorg Nederland en de andere jeugdbranches om gesloten plaatsingen zoveel mogelijk te voorkomen en beter te kijken naar alternatieven. Zo worden op steeds meer plekken in Nederland zogenoemde trajectberaden of specialistentafels georganiseerd om te bespreken wat passende zorg voor aangemelde jongeren is. Daarnaast wordt vaker ingezet op intensieve ambulante zorg om instroom in residentiële settingen en de JeugdzorgPlus te voorkomen, dan wel de duur te verkorten. Bovendien wordt de JeugdzorgPlus op een aantal plekken omgebouwd tot kleinschalige woonvoorzieningen met een open karakter waardoor minder vaak uitgeweken wordt naar een gesloten plaatsing.

Zorgen om jongeren in coronacrisis

Jeugdzorg Nederland is blij met de daling van jongeren in de JeugdzorgPlus. Bas Timman: “Het laat zien dat we op de goede weg zijn. Tegelijkertijd maken we ons zorgen over de (nabije) toekomst. We zien dat veel jongeren onder druk van de coronacrisis (psychische) problematiek ontwikkelen en dat er wachtlijsten bij de jeugd-ggz ontstaan. Dat zou kunnen leiden tot hogere instroom bij de JeugdzorgPlus.” Ook voor die jongeren wil Jeugdzorg Nederland gesloten plaatsing voorkomen. “Maar dan moeten we wel blijven investeren in betere alternatieven. Daar hebben we Rijk en gemeenten bij nodig. Alleen samen komen we tot best passende jeugdhulp voor alle kwetsbare jongeren.”